Yemen'deki Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, 14 Kasım'daki televizyon konuşmasında, Kızıldeniz'de İsrail gemilerini hedef alabileceklerini söylemişti. O tarihten bu yana Kızıldeniz’den geçen birçok İsrail gemisi ve İsrail’e giden gemi Husiler tarafından saldırıya uğramıştır. Durumun ciddiyeti ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon)’un yaptığı uluslararası hukukun ihlali olduğunu söylemesiyle ortaya çıkmıştır. Bu küçük çaplı terörist grup İsrail’e nasıl bu kadar zarar verebilmektedir?

Husiler Kimdir?

Yemen’de bulunan Zeydi Şiiler ve Şafii Sünniler ülkenin en önemli dini gruplarıdır. Zeydi Şiiler Yemen’in kuzey ve kuzeydoğu bölgelerinde, Şafiiler ise güney ve batı bölgelerinde yaşamaktadır. Şii mezhebinin Zeydi kolundan olan Husiler, İran tarafından finanse edilmekte ve hükümet ile sürekli olarak çatışmaktadır. Hüseyin Bedrettin El Husi liderliğindeki grup, ekonomik, siyasi ve dini taleplerle birlikte, yerel Zeydi Şiilerin haklarını savunma iddiasında bulunmuştur. Örgüt üyeleri 2004’te Cumhurbaşkanı Salih’e karşı ayaklanmışlar ve o dönemde gerçekleştirilen operasyonlarla bastırılan isyan neticesinde Hüseyin Bedrettin El Husi öldürülmüş, yerine kardeşi Abdül Malik El Husi geçmiştir.

Hüseyin El Husi’nin öldürülmesinden sonra başlayan ayaklanma ve çatışmalar 2010’daki ateşkese kadar devem etmiştir. Husilerle olan mücadelesinde Suudilerden de yardım alan Cumhurbaşkanı Salih, merkezi idareyi kuzeyde tesis etmeyi başaramamıştır. Arap Ayaklanmalarına kadar daha çok ülke içi bir iç çatışma şeklinde seyreden Husi-Yemen merkezi idaresi çatışmaları, 2011 sonrası dönemde gerek bölgesel gerek uluslararası gündemin önemli maddelerinden olmuştur.[1] Suudi Arabistan, İran'ın bölgesel nüfuzunu sınırlamak ve Yemen'deki Husi etkisini zayıflatmak amacıyla askeri müdahalede bulunmuştur. Bu, 2015 yılında başlayan Yemen İç Savaşı'na yol açmıştır.

Grubun sloganı  “Allah yücedir, Amerika’ya ölüm, İsrail’e ölüm, Yahudilere Lanet, İslam’a Zafer!”dir. Örgütün 7.000-30.000 arası silahlı militanı, 450.000 kadar sivil destekçisi olduğu tahmin edilmektedir.

‘’İsrail’e Giden Gemileri Durduracağız!’’

Yemen'deki Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, 14 Kasım'daki televizyon konuşmasında, Kızıldeniz'de İsrail gemilerini hedef alacaklarını duyurmuştu. Filistinlilerin ihtiyaç duyduğu gıda ve ilaç Gazze Şeridi'ne girene kadar İsrail limanlarına giden tüm gemilerin Arap Denizi ve Kızıldeniz'de seyretmesinin engellenmesine devam edileceği yinelenmişti.

O tarihten beri sürekli olarak İsrail’e giden gemilere saldırı düzenlenmekte. Yemen açıklarında ki İsrail'e giden gemilerin hedef alınması o kadar büyük bir sorun haline geldi ki Pentagon Sözcüsü Pat Ryder, düzenlediği basın toplantısında, gemilerin hedef alınmasının uluslararası hukukun ihlali olduğunu belirtti. Söz konusu eylemi "istikrarı bozucu" olarak nitelendiren Ryder, "Bu, uluslararası bir sorun ve uluslararası bir çözüm gerektiriyor." ifadesini kullandı. İsrail merkezli Globes gazetesinin haberine göre İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi, ülkedeki limanlara, gemilerin geliş ve gidişleriyle ilgili bilgilerin internet sitelerinden kaldırılması yönünde “acil” bir talimat yayınladı. Konseyin talimat açıklamasında, "Gelecekte artık dikkate alınması gereken bir sorun olmadığı netleştiğinde, önceki duruma geri dönmek mümkün olacak." ifadeleri Husilerin deniz yoluyla İsrail'i ne derece etkilediklerini göstermektedir.

Husilerin İsrail ile savaşacak güçlerinin olmamasına rağmen bu yolla İsrail'e zarar verebiliyor olmaları stratejik konumun önemini göstermektedir. Deniz yolunu kontrol edebiliyor olmaları İsrail'i içinden çıkılmaz bir duruma düşürmüştür. Bunun için gemilerin geçiş saatlerini gizlemek gibi önlemler alsa da işe yarayıp yaramayacağı şüphelidir. Husilerin bu eylemleri gerçekleştirme motivasyonunun altında İran tarafından destekleniyor olmalarının etkisi büyüktür. Hamas’ı destekleyen İran’ın, Hamas’ın aldığı ağır darbelerden sonra geri çekilerek eylemlerini açık bir şekilde gerçekleştirmemesi izlediği politikanın bir ürünüdür.

[1] Tınas, M.(2020) Yemen İç Savaşı’nda Husiler: Vekâlet İlişkisinin Karmaşık Yapısı https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1196496