Kaynak: TRT World, 4 Kasım 2023

Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) müttefiki olan Arap devletleri, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile Cumartesi günü Amman'da dışişleri bakanları toplantısı düzenledi. Dışişleri Bakanı Antony Blinken'a Gazze'de acil bir ateşkes için baskı yapılması yönünde karar alındı. ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Ürdün'de 5 Arap ülkesinin bakanlarıyla "Gazze'deki durumu" görüştü.

TÜRKSAM Haber Analiz

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail’e üçüncü ziyaretinin akabinde Ürdün ziyaretinde bulundu. Ürdün’ün başkenti Amman’da Mısır, Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) dışişleri bakanlarıyla, İsrail'in Gazze'ye saldırılarını görüşmek için bir araya geldi. Görüşmeye katılan ülkeler ABD müttefiki Arap ülkeleriydi.

Görüşmenin temel amacı ABD’nin İsrail’i geçici ateşkese ikna etmekti. Edinilen bilgiye Antony Blinken, Gazze’deki insani durumun şiddeti arttıkça İsrail’in destek kaybedeceği yönünde İsrail’e uyarıda bulundu.

Gazze’deki tabloya bakıldığında, Gazze'deki sağlık yetkilileri, 7 Ekim’den bu yana İsrail saldırıları sebebiyle 9.250'den fazla Filistinlinin hayatını kaybettiğini açıkladı. İsrail ordusu Gazze'yi havadan vurarak kuşatma altına aldı. İsrail’in yerleşim bölgelerini vurması sonucu yaşanan insani dram küresel alarma sebep oldu. Dünyanın dört bir yanında protestolar başladı ve devam ediyor. Gazze’de temel gıda kıtlığı baş göstermiş, sağlık ekipmanları ve hizmetleri çökme aşamasına gelmiş, birçok yerde elektrik ve internet hizmetleri kesilmiştir.

Gelinen noktada, Blinken İsrail’in insani desteğin sağlanması için kısa süreli de olsa ateşkes ilan etmesini istemektedir. Diğer Arap devletleri ile bu bağlamda görüşerek İsrail’i geçici ateşkes ilan etmesi hususunda baskı altına almayı amaçlamaktadır. Çünkü bu durum devam ederse, İsrail’e yönelik destekte bulunan ülkeler kendilerini geri çekebilir. Ancak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu kriterleri yerine getirilmediği müddetçe geçici ateşkese karşı. Netanyahu, 3 Kasım Cuma günü Blinken ile görüştükten sonra İsrail'in rehinelerinin serbest bırakılmadığı takdirde geçici bir ateşkesi reddettiğini ifade etti.

Gelinen noktada ABD, İsrail'den Gazze'ye yardım dağıtılmasını sağlamak için saldırılarını geçici olarak durdurmasını istemektedir. Ancak İsrail, Hamas'ın yeniden toparlanmak ve ikmal yapmak için zaman kazanacağını düşünerek bu fikre oldukça uzak olup, rehinelerin teslim edilmesi şartını eklemektedir. Blinken yaptığı açıklama da ABD’nin de bu çatışmanın yayılmasını istemediğine dair açıklamada bulundu. ABD’nin bu tutumunda Yemen ve Hizbullah araçlığı ile İran tarafından bölgesel olarak yayılmasını önlemek istiyor. İnsani dramın en üst noktaya taşınması İsrail ve ABD’yi bölgede yalnız bırakma olasılığı çok yüksek. Bu sebeple Blinken, toplantıya katılan Arap devletlerini de koordine ederek İsrail’in geçici ateşkes yapmasına yönelik destek sağlamaları için toplandı.

Amman’daki toplantıda, Arap devletleri savaşın bölgeye yayılacağı konusunda endişeli olduklarını ifade ettiler. Yemen’in füze saldırısı ve ardından Hizbullah’ın açıklamalarının ardından bölgesel savaş kapıda olduğu düşünülmesi kaçınılmazdır. Cumartesi gününden bu yana İsrail Gazze’nin kuzeyine operasyon düzenlemeye devam ediyor. İsrail Savunma Kuvvetleri bölgedeki Hamas yapılanmasını, cephaneliklerini ve tünellerini imha etmekte ve aynı zaman Lübnan’ın güneyinden gelecek olan olası Hizbullah saldırısına karşı tedbir almaktadır.